Hóa chất Acetone được đánh giá là có độc tính thấp, không gây đột biến hay các triệu chứng nhiễm độc ảnh hưởng đến thần kinh nếu hít phải. Chính vì thế, loại hóa chất này được sử dụng rất phổ biến hiện nay, là thành phần không thể thiếu trong nhiều loại thực phẩm, mỹ phẩm, dược liệu,…
Hóa chất Acetone là gì?
Hóa chất Acetone là một hợp chất hữu cơ có công thức hóa học là (CH3)2CO. Hợp chất hữu cơ này được sử dụng nhiều trong các phòng thí nghiệm để làm sạch các dụng cụ thí nghiệm và được sử dụng trong một số lĩnh vực khác của đời sống như: hóa chất, mỹ phẩm, dược phẩm, công nghiệp cơ khí,…
Các tính chất của Acetone:
– Trong suốt, không màu.
– Dễ bay hơi.
– Dễ cháy.
– Có mùi đặc trưng.
– Tan trong nước, dầu, mỡ động vật, thực vật và một số chất tổng hợp khác.
– Nhiệt độ sôi thấp.
Các phương pháp sản xuất Acetone
Trong thực tế, hóa chất Acetone được tổng hợp từ nhiều nguồn khác nhau như:
– Được tổng hợp từ thiên nhiên: không khí, đất ruộng, nước,…
– Được tổng hợp trong phòng thí nghiệm.
– Được tổng hợp trong cơ thể người qua quá trình trao đổi chất (trong máu và nước tiểu).
Các phương pháp sản xuất Acetone
Hiện nay, có 2 phương pháp chính được áp dụng để sản xuất hóa chất Acetone:
Chưng cất hợp chất Axetat
Phương pháp này hiện đã khá cũ và không còn được áp dụng nhiều. Các hợp chất Axetat sau khi được chưng cất, qua phản ứng khử sẽ tạo ra được Acetone
Ví dụ: Canxi Axetat (Ca(CH3COO)2) ở phản ứng khử Carboxyl sẽ tạo ra Acetone. Phản ứng hóa học như sau:
Ca(CH3COO)2 → CaO + CO2 + (CH3)2CO
Phương pháp Cumen
Đây là phương pháp sản xuất Acetone được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Phương pháp này gồm 2 công đoạn:
– Ankyl hóa Benzen và Propen để tạo ra Cumen.
– Oxi hóa sinh Cumen để tạo ra Acetone và Phenol.
Ngoài ra, Acetone còn được điều chế từ một số phương pháp khác như: Oxi hoặc Hydro hóa Propan; được sản xuất dưới dạng sản phẩm phụ của công nghiệp chưng cất;…
Những ứng dụng trong thực tế của Acetone
Tận dụng những tính chất đặc biệt của Acetone, người ta đã ứng dụng loại hóa chất này trong nhiều lĩnh vực khác nhau của đời sống, điển hình phải kể đến như:
Sản xuất sơn và nhựa resin
Hóa chất Acetone là dung môi có thể hoà tan tốt nitrocellulose, cellulose acetate, cellulose ether nên được dùng để làm giảm độ nhớt của sơn có các nhựa này.
Ngoài ra, loại hóa chất này còn thích hợp để sản xuất sơn mau khô hay những loại sơn có hàm lượng chất rắn cao vì có tốc độ bay hơi cao.
Dược và mỹ phẩm
Hóa chất Acetone được dùng làm chất khử nước trong sản xuất thuốc và trong công nghiệp mỹ phẩm, sơn và nước rửa móng tay.
Nén khí Acetylene
– Acetylene là một khí công nghiệp quan trọng nhưng không thể nén một cách hiệu quả để bảo quản trong các bình hình trụ mà không có nguy cơ nổ.
– Acetone có thể hoà tan lượng lớn khí Acetylen (khoảng 300 lần thể tích so với thể tích của chính nó).
– Acetylene được dùng trong bình khí cùng với khí acetone ở dạng đất sét hấp thụ. Vì acetylene được hấp thụ hết bằng acetone nên khi khí Acetone bay ra sẽ kèm theo khí acetylen và cần phải bổ sung khí acetone mới đều đặn.
Các ứng dụng khác
Ngoài những ứng dụng trên thì Acetone còn được dùng làm:
– Dung môi tẩy rửa và khử nước cho các thành phần điện tử.
– Đồng dung môi cho neoprene (cao su tổng hợp), cho acrylic và nitrocellulose.
– Mực in mau khô.
– Dung môi tẩy trong tẩy rửa khô.
